Пенсионерлар ташламалар белән шифаханә-курортларда дәвалана ала. Әмма бу хакта бөтен кеше да белми. Пенсионер Илисә Ганиева «Челнинские известия» газетасына юлламаларны ничек алуы һәм нинди кыенлыклар белән очрашырга мөмкин булуы турында сөйләде, дип яза хәбәрче Юлия Зәйнуллина.
Җәй көне җиңелрәк
Татарстан пенсионерлары республика бюджеты акчалары хисабына ташламалы шартларда шифаханә-курортта дәвалануга юлламалар белән тәэмин ителә. Ләкин берничә шарт бар. Аерым алганда, пенсионерның уртача айлык кереме пенсионерның берничә яшәү минимумыннан югарырак булырга тиеш түгел. Моннан тыш, милек белән тәэмин ителеш дәрәҗәсенә карыйлар, 2 һәм аннан да күбрәк торак биналары (фатирлары яки йортлары), 2 яки аннан да күбрәк автомобиле булганнарга ташлама бирелми.
Шифаханә-курорт дәвалануына юлламаны рәсмиләштерү өчен, табибтан тиешле белешмә алырга һәм яшәү урыны буенча социаль яклау бүлегенә мөрәҗәгать итәргә кирәк.
Пенсионерлар өчен 2 ташламалы сәламәтләндерү программасы бар. Беренчесе – федераль программа. Аның буенча юллама алу авыррак, ул Россиянең барлык төбәкләрендә дә бар.
Икенче программа – республика программасы, ул – пансионатларда ял итү һәм дәвалану. Аның буенча Татарстанның төрле төбәкләрендә, нигездә авыл җирлегендә урнашкан 15 реабилитация үзәге эшли. Илиса Ганиева нәкъ менә шушы программа буенча ял итә.
Юллама алу өчен социаль яклау идарәсенә (Чаллыда аның адресы: Яңа шәһәр, 17/11 адресы буенча урнашкан, 210нчы кабинет) паспорт һәм табибтан дәвалау кирәклеге турында белешмә, шулай ук гариза белән килергә кирәк, хезмәт кенәгәсенең беренче һәм соңгы битләре дә кирәк. Аннары үз чиратыңны көтәргә туры киләчәк. Эшләмәгән пенсионерларның юллама алу мөмкинлеге күбрәк. Юллама 3 елга бирелә, һәм ел саен йөрергә мөмкин булачак, пенсионер елына 2 тапкыр ял итә ала. Барлыгы 6 тапкыр ял итәргә рөхсәт ителә.
Юлламаны нигездә ТР төбәк шифаханәләренә бирәләр. Программада телефоннар белән 15 реабилитация үзәге адресы язылган. Аларга шалтыратырга һәм шартларны, буш урыннар һәм чиратлар булу-булмавын белергә кирәк булачак. Кайдадыр шунда ук «буш урыннар юк» дип, кайдадыр «1-2 ел көтәргә туры киләчәк» дип әйтәчәкләр. Чират алырга һәм аннары үзәк белән элемтәне төгәл дата билгеләнгәнче тотарга кирәк булачак.
Элек чиратлар азрак иде, хәзер мондый ял итүдән файдаланырга теләүче пенсионерлар күбәйде, шуңа күрә көтү вакыты да озаграк.
Быел Илисә Ганиева Азнакай пансионатына барачак. Элек юлламаны кыскарак вакыт эчендә бирәләр иде, хәзер 1 ел көтәргә туры килгән. Һәм ул 2025 елга май-августка Сарманда ял итү өчен язылып куйган инде.
«Барлык үзәкләргә шалтыраттык, күпләрендә урыннар юк иде, чөнки теләүчеләр күбрәк булды. Вакыт-вакыт анда шалтыратып торырга, «һичшиксез, киләм» дип искә төшереп торырга кирәк. Киләсе елда ял итү өчен хәзер үк язылырга вакыт», – дип уртаклаша тәҗрибәле пенсионер.
Ул билгеләп үткәнчә, гадәттә җәй көне ял итү җиңелрәк, чөнки бу вакытта барысы да дачаларда. Кышын авыррак, барысы да сәламәтләнергә тели.
Кайбер процедуралар өчен өстәмә түләргә туры киләчәк
Үзәкләрдә шифаханәләрдә кебек стандарт дәвалау бирелә: уколлар, массажлар, парафинотерапия, электр белән дәвалау һәм башкалар. Әмма программа буенча 5 процедура билгеләнә ала, калганнары өчен өстәмә түләргә кирәк, ләкин бу – зур суммалар түгел. Хезмәтләр җыелмасы һәр җирдә үзенеке: кайдадыр күбрәк, кайдадыр азрак.
«Түләү, пенсиягә бәйле рәвештә, төрле чыга, 2 атналык ял өчен 2,5 меңнән 4 мең сумга кадәр. Иң кыйммәтле юллама миңа 5 мең сумга төште», – дип уртаклаша Илисә Ганиева.
Үзәкләрдә мәдәни һәм күңел ачу программалары бар. Иртәнге аш, төшке аш, төшке аштан соң чәй эчү, кичке аш. Бик әйбәт ашаталар.
«Бу программа – кешеләргә зур ярдәм, республика өчен казаныш. Мин бу программа буенча шифаханәләрдә 4 тапкыр булдым. Бушлай һәм түләүле процедуралар алдым. Ләкин федераль программа белән 1 тапкыр да бара алмадым, анда шартлар катгыйрак. 210нчы кабинетта нәкъ менә пансионат турында сөйләргә кирәк. Аларда эшләүче пенсионерлар да ял иткән, әмма алар өчен түләү күбрәк, ә юллама алу мөмкинлеге азрак», – ди хатын-кыз.
Татарстанда барлыгы 15 пансионат: Саба районында «Балкыш», Кама Тамагы районында «Кама таңнары», Әгерҗе районында «Красноборская дубрава», Яр Чаллыда «Хезмәт ветераннары өчен пансионат» һәм Кукмара, Бөгелмә, Менделеевск, Зәй, Балтач, Аксубай, Түбән Кама, Азнакай, Сарман районнарында һәм башкалар.
«Һәр җирдә ялның үз үзенчәлеге бар. Мәсәлән, Әгерҗе районында куе урман, Кама елгасы. Үзәкләрдә сменада гадәттә 35 кешедән артык ял итми. Бүлмәләр төрле, гаилә белән ял итү өчен 2 бүлмә бирелә. Без гадәттә ирем белән барабыз», – ди пенсионер.
